Test statywu Manfrotto MT055CXPRO3
oraz głowicy
Manfrotto MHXPRO-BHQ6

Wstęp.

Jednym z podstawowych elementów wyposażenia każdego fotografa, w szczególności pejzażu jest statyw. Dzięki niemu możemy zapewnić stabilizację aparatu i z łatwością wykonać nieporuszone fotografie, w każdych warunkach oświetleniowych. Przez ostatnie kilka tygodni dzięki współpracy z firmą Manfrotto oraz polskiego dystrybutora Foto7 miałem możliwość testowania w plenerze statywu Manfrotto MT055CXPRO3 wraz z głowicą MHXPRO-BHQ6. Swoją recenzję opracowałem tak, aby przekazać zarówno moje wrażenia z użytkowania oraz jak najwięcej informacji praktycznych. Ponieważ do kilku dobrych lat jestem zadowolonym użytkownikiem modelu 055XPROB wraz z głowicą 498RC2 - na końcu recenzji porównam starszą i nową wersję statywu oraz głowicy.

Zapraszam do lektury...

Statyw MT055CXPRO3

Oznaczona symbolem 055 oraz 190 seria statywów Manfrotto z całą pewnością znana jest większości osobom zajmującym się fotografią. Seria ta, dostępna jest na rynku od wielu lat. Dzięki wytrzymałości, stabilności, precyzji wykonania przy jednoczesnym zachowaniu lekkości, funkcjonalności i niezbyt wygórowanej cenie - zyskała ogromne grono zadowolonych użytkowników. Obie serie są bliźniaczo do siebie podobne, różnią się jedynie wymiarami i wagą. Co bardzo istotne firma Manfrotto nie spoczęła na laurach po niewątpliwym sukcesie pierwszych modeli tej serii, ale ciągle je rozwija, dodając nowe ciekawe rozwiązania i funkcjonalności. Obecnie dostępna na rynku najnowsza seria 055 występuje w dwóch wersjach tj. aluminiowej i karbonowej. Aluminiowa posiada nogi 3-sekcyjne, natomiast wersja karbonowa dostępna jest w konfiguracji 3 lub 4-sekcyjnej.

Odświeżona seria w stosunku do swoich poprzedników doczekała się kilku ciekawych zmian tj.:

• zaciski Quick Power Lock o zwiększonej sile zacisku gwarantują maksymalną stabilność
• gniazdo Easy Link pozwala na zamianę statywu 055 w mobilne studio fotograficzne
• mechanizm Q90 umożliwiający przełożenie kolumny centralnej o 90 stopni przy jednoczesnym przeniesieniu mechanizmu do wewnątrz główki statywu
• wbudowana poziomica w kolumnę centralną umożliwia ustawienie precyzyjnego kadru

Parametry techniczne serii 055

Głowica MHXPRO-BHQ6

Głowica kulowa MHXPRO-BHQ6 stanowi rozszerzenie nowej serii głowic Manfrotto XPRO, jednocześnie zajmuje miejsce modelu 498RC, który nie będzie już produkowany. Nowy model został wykonany ze stopu magnezu i aluminium. Dzięki temu, przy zachowaniu optymalnej wagi tj. 520g sprawiło, że konstrukcja stała się bardziej wytrzymała i oferuje aż 10kg udźwigu. W porównaniu do poprzednich głowic w modelu BHQ6 unowocześniony został mechanizm blokujący kulę. Głowica wyposażona została w potrójny system blokowania kuli gwarantujący stabilne utrzymywanie aparatu w pożądanej pozycji. Model MHXPRO-BHQ6 posiada system niezależnego blokowania panoramy, ponadto regulacja oporu poszerza zakres możliwości głowicy. W tym modelu zastosowany został system płytek - Q6, który jest kompatybilny z coraz bardziej popularnym systemem Arca Swiss.

Nowa seria, w odróżnieniu do przednika tj. modelu 498RC posiada następujące cechy:

• nowa magnezowo-aluminiowa konstrukcja o udźwigu 10kg
• potrójny system blokowania kuli
• system trzech poziomic umożliwia precyzyjne ustawienie kadru
• nowy adapter na płytki Q6 zgodny systemem Arca Swis

Parametry techniczne serii 055

Wygląd - jakość wykonania.

Z punktu widzenia fotografa najważniejsze funkcje, jakie powinien spełnić dobry statyw, to przede wszystkim solidność, jak najlepsza jakość wykonania oraz optymalna waga. Wygląd jest raczej sprawą mniej istotną, muszę jednak przyznać, że nowa odświeżona wersja statywów Manfrotto wygląda bardzo elegancko i estetycznie. Model MT055CXPRO3, który miałem możliwość użytkowania, został wykonany z karbonu - nogi oraz kolumna centralna są w kolorze czarnym z wyraźnie widocznymi srebrzystymi włóknami. Górne zaciski odpowiedzialne za blokadę kąta pochylenia nóg otrzymały srebrny kolor, srebrne akcenty pojawiły się również na zaciskach poszczególnych sekcji nóg. Kolorem czerwonym natomiast oznaczone zostały wszystkie elementy odpowiedzialne za wysuwanie oraz “łamanie” o 90 stopni kolumny centralnej. Nogi statywu zakończone są gumowymi nasadkami, które zwiększają przyczepność z podłożem. Główne pokrętło odpowiedzialne za blokadę kolumny centralnej wykonane jest z tworzywa sztucznego. Dodatkowo statyw został wyposażony w ucho pozwalające zawiesić obciążenie lub też zamocować pasek oraz gniazdo Easy Link pozwalający na zamontowanie różnych akcesoriów dodatkowych. Kolumna centralna otrzymała natomiast poziomicę, którą można obracać niezależnie od pozycji ustawiania nóg. Wzornictwo zostało przemyślane, statyw prezentuje się naprawdę bardzo ładnie.
Wszystkie elementy są bardzo precyzyjnie dopasowane, zaciski poszczególnych sekcji nóg obsługuje się bardzo wygodnie (można je podważać lub naciskać) nie wymagają użycia dużej siły. Blokada kolumny centralnej działa precyzyjnie, mechanizm wysunięcia oraz “łamania” kolumny można obsłużyć przy użyciu jednego palca podobnie zresztą jak 4-stopniową blokadę pochylenia nóg. Jakość wykonania nie budzi najmniejszych zastrzeżeń, co więcej może być wzorem do naśladowania.

Magnezowo-aluminiowa głowica MHXPRO-BHQ6 jest wykonana równie estetycznie co statyw MT055CXPRO3. Stylistyka utrzymana jest w kolorze czarnym, czerwone akcenty posiada podstawa z podziałką stopni - ułatwiająca panoramowanie, gniazdo kuli oraz element zwalniający płytkę Q6. Wszystkie pokrętła zostały wykonane z tworzywa sztucznego, ich kształt został wyprofilowany, w taki sposób by intuicyjnie i bezproblemowo można było je obsługiwać. Adapter zgodny ze standardem Arca Swiss został wyposażony w trzy niewielkie poziomiczki ułatwiające wykonanie precyzyjnego kadru. Adapter dodatkowo posiada niewielki, ale bardzo istotny element tj. bolec zapobiegający wysunięciu się płytki w przypadku odkręcenia blokady oraz ułatwiający mocowanie płytki w gnieździe.

Wrażenia z użytkowania

Statyw MT055CXPRO3 wraz z głowicą MHXPRO-BHQ6 testowałem podczas kilkunastu plenerów w górach, dokładnie w Sudetach. Przy użyciu tego zestawu fotografowałem głównie podczas wschodów i zachodów słońca. Korzystałem z lustrzanki cyfrowej oraz różnych obiektywów od szerokokątnych po teleobiektywy. Łączna waga jaką obciążałem statyw, nie przekroczyła 4kg.
Nogi statywu zakończone są gumowymi stopkami - na różnych powierzchniach (tj. skała, kamienie, trawa, mech, drewno, ziemia, itd.) spełniają one swoją rolę bardzo dobrze. Statyw pewnie trzyma się podłoża, nie ślizga się, nie przemieszcza pod ciężarem własnym oraz aparatu wraz z obiektywem. Gumowe stopki trzymają się pewnie, nie ma obawy, że można je w łatwy sposób zgubić. Trzeba jedynie zwrócić na nie nieco więcej uwagi podczas fotografowania np. na wieżach widokowych, platformach lub innych miejscach, których powierzchnia nie jest jednorodna. Na przykład, niektóre wieże widokowe w Sudetach czy chociażby platforma na Trzech Koronach wykonane zostały z kratownic. Jeśli noga statywu dostanie się między otwory w kratownicy, trzeba delikatnie ją wyjąć, w innym przypadku możemy zwyczajnie gumową stopkę ściągnąć z nogi statywu.
Długość statywu po złożeniu to 61cm, poszczególne sekcje mają odpowiednio długości oraz średnicę – pierwsza 50cm-29.2mm, druga 47cm-24.8mm, trzecia 54cm-20.4 mm. Daje to możliwość wielu dowolnych konfiguracji w zależności od potrzeb, łączna długość statywu z opuszczona kolumną centralną to 140cm, natomiast z wysuniętą to 170cm. Dodając do tego 12cm wysokości głowicy MHXPRO-BHQ6 umieszczonej na statywie, otrzymujemy odpowiednio wysokość 152cm i 182cm. Nogi oraz kolumna centralna zostały wykonane z karbonu, dzięki temu statyw zyskał na stabilności oraz wytrzymałości zachowując jednocześnie lekkość.

Rozmiar poszczególnych sekcji reguluje się zaciskami. W serii 055 firma Manfrotto konsekwentnie stosuje blokowanie nóg działające w oparciu, o sprawdzony mechanizm znany z poprzednich modeli. Dodatkowo mechanizm ten został udoskonalony. Nowe rozwiązanie Quick Power Lock w porównaniu z klasycznymi zaciskami, zapewnia większą siłę zacisku, co skutkuje większą sztywnością statywu i zwiększonym udźwigiem. Nowa, ergonomiczna budowa zacisków pozwala na odblokowanie wszystkich jedną dłonią, co znacząco skraca czas i ułatwia użytkowanie, ponadto można je podważać lub naciskać. Nowe zaciski są bardzo mocne, w czasie testów dociążyłem statyw dodatkowym obciążeniem tak by ciężar jaki spoczywał na statywie, był zbliżony do 9kg. Zaciski nawet pod tak dużym obciążeniem stabilnie i pewnie blokowały nogi, z łatwością można było również poszczególne sekcje pod takim obciążeniem regulować. Niewątpliwą zaletą zacisków jest również możliwość regulacji siły, tj. za pomocą dołączonego do statywu klucza możemy regulować sprężynę, która odpowiada za opór z jakim zaciski są otwierane/zamykane. Dodatkowo poszczególne sekcje oraz zaciski można zdemontować, co bardzo ułatwia konserwację statywu i pozwala utrzymać go przez bardzo długi czas w doskonałej kondycji.
Umieszczona w pierwszej sekcji nóg czterostopniowa blokada pochylenia pozwala na ustawienie statywu niemal w każdej pozycji, także na nierównym podłożu. Nogi mogą być niezależnie blokowane pod kątem 25, 46, 66, 88 stopni. Takie rozwiązanie pozwala w łatwy i bardzo szybki sposób idealnie dostosować statyw do potrzeb fotografa oraz otoczenia. Przy rozstawieniu nóg pod kątem 88 stopni i rozłożeniu kolumny centralnej możliwe jest fotografowanie z bardzo niskiej wysokości - dokładnie 9 cm.

W górnej części statyw posiada ucho, do którego w przypadku takiej potrzeby możemy przymocować dodatkowe obciążenie lub też pasek, który przyda się podczas przenoszenia statywu. Dodatkowo statyw został wyposażony w innowacyjny uchwyt/gniazdo Easy Link pozwalający na zamontowanie różnych akcesoriów dodatkowych. Początkowo może wydawać się, że to gniazdo jest całkowicie zbyteczne i zupełnie nieprzydatne. Po dłuższym obcowaniu ze statywem wnioski są zupełnie odwrotne - zastosowanie uchwytu Easy Link daje praktycznie nieograniczone możliwości. To bardzo proste rozwiązanie pozwala podłączyć do statywu np. lampę błyskową, dodatkowe ciągle źródło światła, blendę, parasol, softbox, monitor, urządzenie mobilne, uchwyt, … itd. Ten niewielki uchwyt pozwala ograniczyć konieczność zakupu np. dodatkowego statywu, czy też pomocy osób trzecich podczas fotografowania chociażby w studio - prosty ale bardzo użyteczny patent.

Nowy system Q90, umożliwia przełożenie kolumny centralnej do pozycji poziomej z niebywałą wręcz łatwością, można to zrobić przy użyciu jednego palca. Dodatkowo kolumna centralna, może być obracana o 360 stopni, można ją również przełożyć o 180 stopni, tak by głowica znajdowała się pod spodem. W porównaniu do poprzednich modeli cały system Q90 w całości chowa się w jarzmie statywu, sprawia to, że środek ciężkości został przeniesiony znacznie niżej. Co więcej, konstrukcja całego systemu została znacznie odchudzona. Dzięki temu statyw zyskał jeszcze na stabilności oraz znacząco zmniejszył długość po złożeniu. Muszę również wspomnieć o wbudowanej w kolumnę centralną poziomicy, została ona umieszczona na gumowym kołnierzu, który obraca się niezależnie od kolumny centralnej oraz pozycji ustawienia nóg statywu.

Głowica MHXPRO-BHQ6 została wykonana ze stopów magnezu oraz aluminium dzięki temu znacząco zredukowano jej wagę oraz zwiększyła się jej wytrzymałość. Podstawa głowicy jest wyposażona w standardowy gwint 3/8 cala umożliwiający montaż na statywie. Podstawa zawiera również podziałkę stopni, która przyda się osobom fotografującym panoramy. Dzięki potrójnemu systemowi blokowania kuli głowica idealnie sprawdzała się w sytuacji, gdzie istotna była szybkość i precyzja - nawet z zestawem body+duży teleobiektyw. Wszystkie pokrętła odpowiedzialne za regulację głowicy zostały wykonane z tworzywa sztucznego, a ich wyprofilowanie ułatwia intuicyjną obsługę. Moim zdaniem bardzo dużym plusem jest wyposażenie pokrętła odpowiedzialnego za regulację oporu w tak zwaną “trytytkę” tj. pokrętło posiada charakterystyczny opór oraz wydaje dźwięk podczas obracania. Takie rozwiązanie idealnie podpowiada jak duży opór na głowicy ustawiamy, proste, ale bardzo funkcjonalne rozwiązanie. Regulacja oporu posiada duży zakres działania, możemy ustawić opór od bardzo dużego po bardzo niewielki - daje to bardzo duże pole manewru w zależności od potrzeb i rodzaju aparatu/obiektywu z jakiego w danej chwili korzystamy. Głowica MHXPRO-BHQ6 jest dedykowana przez producenta do nowej serii statywów 055 i 190 dlatego muszę wspomnieć o tym, że główne pokrętło, jak i te odpowiedzialne za obrót panoramiczny zahaczają o poziomicę umieszczoną w kolumnie centralnej statywu. Nie jest to oczywiście wielkim problemem, ponieważ poziomicę można w każdej chwili obrócić, niemniej niewielkie skrócenie długości głównego pokrętła oraz przeniesienie nieco wyżej odpowiedzialnego za panoramę rozwiązałby ten niewielki, ale jednak problem. Pomimo tego, że pokrętła mają dość gługi gwint, niestety dość łatwo można je odkręcić, ponadto nie posiadają żadnego systemu zabezpieczającego i trzeba zwracać na nie baczną uwagę, by ich zwyczajnie nie zgubić np. w czasie transportu.

Niewątpliwą zaletą bez smarowego systemu blokowania kuli jest precyzja - podczas fotografowania zestawem Nikon D7100 + Tamron 150-600mm ustawienie precyzyjnego kadru nie stanowiło problemu. Zakres pracy głowicy tj. 40° dla przechyłu na boki/przód/tył oraz dodatkowe 90° dla pionowych kadrów, wychylenia przód/tył jest całkowicie wystarczający i zaspokoi potrzeby nawet najbardziej wybrednych fotografów. Nie występowało też często spotykane zjawisko opadania teleobiektywu pod własnym ciężarem, nie było konieczności wykonywania kadru z zapasem. Głowica jest na tyle mocna, że pod obciążeniem ciężkiego teleobiektywu utrzymywała cały zestaw w pożądanej precyzyjnej pozycji. Testowana głowica wyposażona była w szybkozłączkę zgodną ze standardem Arca Swiss. W odróżnieniu od najpopularniejszego rozwiązania Manfrotto tj. szybkozłączki MN200PL - płytkę Q6 moża umieścić w dowolny sposób oraz bardzo szybko zamontować i uwalniać z gniazda. Dodatkowy bolec umieszczony w gnieździe mocowania płytki zapewnia bezpieczeństwo zamontowanemu sprzętowi, zapobiegając wysunięciu się płytki po przypadkowym zwolnieniu blokady. Płyta posiada przeprojektowaną śrubę, która może zostać dokręcona do aparatu na kilka różnych sposobów: ręcznie, za pomocą specjalnego uchwytu, monety włożonej do szerokiej szczeliny lub za pomocą dołączonego klucza. Q6 została wykonana z aluminium, co zapewnia małą wagę, jest również w pełni kompatybilna z systemem Arca Swiss innych producentów. Na co dzień używam płytki z szybkozłączki MN200PL, niemniej posługiwanie się nową złączką Q6 zgodną z Arca Swiss nie sprawiło mi żadnych problemów.

MT055CXPRO3 + MHXPRO-BHQ6 kontra MN055XPROB + 498RC2

Od wielu lat jestem użytkownikiem statywu MN055XPROB wraz z głowicą 498RC2. W związku z tym, że miałem okazję przez dłuższy czas użytkować najnowszą wersję produktów Manfrotto, mogłem porównać starszą i nową wersję. Na początek porównanie podstawowych parametrów statywów:

Stopki w obu statywach są identyczne, zaciski poszczególnych sekcji w obu wersjach działają bez zarzutu - w nowej system Quick Power Lock jest bardzo mocny, dodatkowo wzmocniły stabilność statywu, same zaciski są dużo wygodniejsze w obsłudze. Przyciski obsługujące kątową blokadę nóg również uległy zmianie, w nowej wersji są one większe, pozbawione zostały ostrej odstającej powierzchni jak w modelu MN055XPROB, kształt został wyprofilowany, by obsługa za pomocą kciuka była intuicyjna. Dodatkowa zmiana to gniazdo Easy Link - w starszej wersji próżno tego gniazda szukać. Największą zmianą i moim zdaniem najważniejszą, wpływającą znacząco na stabilność statywu to przeprojektowany system zmiany pozycji kolumny centralnej. W poprzedniej wersji cały mechanizm został umiejscowiony powyżej jarzma statywu, w nowym modelu system Q90 został całkowicie schowany w jarzmie. Dzięki temu zminimalizowana została odległość do podstawy, w której mocowana jest głowica, spowodowało to przeniesienie całego środka ciężkości znacznie niżej, zwiększając stabilność. Dla porównania w modelu MN055XPROB jarzmo od podstawy dzieli odległość 7 cm natomiast w MT055CXPRO3 to tylko 1,5 cm. Poziomica występuje w obu modelach, w nowym można ją dodatkowo niezależnie obracać w stosunku do nóg statywu, jest to bardzo wygodne i przydatne rozwiązanie.

Porównanie podstawowych parametrów głowic:

Nowa głowica w porównaniu do swojej poprzedniczki w znaczący sposób zmieniła wymiary, jest teraz znacznie szersza o 1,5 cm i niższa o 1 cm. Większa jest również kula - co podobnie jak w przypadku statywu sprawia, że zwiększa się stabilność całego zestawu statyw+głowica. Zmianie uległy również pokrętła, które zostały wyprofilowane i ich obsługa jest bardziej intuicyjna, dodatkowo pokrętło regulacji oporu wydaje dźwięk podczas jego obracania, co pozwala na słuch ocenić, jak duży opór został wyregulowany. Głowica 498RC2 nie posada żadnej poziomicy, natomiast w nowym modelu producent umieścił aż trzy poziomiczki, które pozwalają precyzyjnie skomponować kadr. W przypadku obu głowic możliwy jest przechył w pionie o 90° - z tą różnicą, że w modelu 498RC2 przechył można wykonać po obu stronach głowicy, natomiast w MHXPRO-BHQ6 tylko z jednej strony. Nie jest to uciążliwe, ponieważ głowicę można niezależnie obrócić w trybie panoramy. Ponadto przy mniejszej wadze własnej, nowa głowica aluminiowo-magnezowa jest w stanie udźwignąć 2kg większe obciążenie.
W mojej ocenie, odświeżona wersja statywów z serii 055 oraz głowic kulowych MHXPRO, wprowadza kilka niewielkich ale istotnych z punktu użytkownika zmian. W statywie najważniejsze moim zdaniem zmiany to dodatkowe zwiększenie stabilności poprzez udoskonalenie systemu regulacji pozycji kolumny centralnej Q90, nowe bardzo mocne zaciski Quick Power Lock oraz gniazdo Easy Link. W głowicy, zmiana wymiarów, nowe pokrętła, dodatkowe poziomiczki oraz znacznie zwiększona wytrzymałość.
Na koniec muszę jeszcze wspomnieć o jednej, moim zdaniem bardzo istotnej sprawie jeśli chodzi o produkty marki Manfrotto. Otóż w przypadku uszkodzenia jakiegokolwiek z elementów statywu/głowicy np. nogi, pokrętła, śrub, sprężyny, ... , itd. mamy możliwość zakupu i wymiany każdej części (każdy element, bądź zestaw elementów posiada swój unikalny numer) - możemy to zrobić sami lub za pośrednictwem serwisu. Jest to moim zdaniem świetne rozwiązanie, ponieważ łamiąc np. nogę statywu, nie musimy ponosić kosztu zakupu nowego statywu, tylko jednego uszkodzonego elementu.